Kwa kulitambua hili,
kampuni nyingi za dawa na vyuo vingi vilianza mchakato wa kupata chanjo ikiwemo Pfizer na mshirika wake BioNTech, kampuni kutoka China,
Cansino na Chuo
Kikuu cha Oxford
kinachoshirikiana na AstraZeneca.
Leo nitaongelea chanjo
iliyofikia hatua ya majaribio kwa binadamu inayoonesha matumaini makubwa.
Chanjo hii inajulikana
kitaalamu kama mRNA1273 kutoka kwenye kampuni ya Moderna kwa kushirikiana na
kitengo cha taifa cha mzio (Allergy) na magonjwa ya kuambukizwa cha Marekani
chini ya uongozi wa Profesa Fauchi.
Profesa Fauch ni mwanasayansi
mkongwe ambaye ameishauri Serikali ya Marekali kipindi hiki cha mlipuko wa corona,
lakini pia aliishauri Serikali ya Rais Barack Obama na Gorge W. Bush wakati wa
magonjwa mengine ya mlipuko.
Ijue mRNA1273
Hii ni chanjo ya kwanza
kujaribiwa kwa binadamu iliyofanya mwili kutengeneza kinga dhidi ya virusi vya
SAR-CoV 2 vinavyosababisha ugonjwa wa corona, hivvo kutoa mwanga mkubwa kwa
dunia inayohaha kupata suluhisho la ugonjwa huu wa mlipuko.
Muundo wa chanjo hii
Wamechukua sehemu ya
vinasaba vya SARS-CoV-2 viitavyo kitaalamu messenger RNA. Kwenye hatua ya
kwanza ya majaribio walichoma watu wanane wenye umri wa miaka 18 hadi 55 wenye
afya njema ambao hawajawahi kupata maambukizi ya corona.
Dozi zilikuwa za aina
tatu, ndogo, ya kati na kubwa. Madhara mbalimbali yalipatikana kutona na dozi
zilizotolewa kwa wajaribiwa.
Madhara ya dozi ndogo na
ya kati yalikuwa wekundu na maumivu kwenye eneo ambalo mtu alichomwa chanjo,
wakati madhara yaliyotokana na kuchomwa dozi kubwa yalikuwa homa kali na
maumivu ya misuli.
Kiasi cha kinga
kilionekana kuwa sawa bila ya kujali kiasi cha dozi, hivyo kufanya dozi ndogo
tu ya kiasi cha 25 µg kuwa changuo wakati majaribio yakiendelea. Waliojitolea
kuwa sehemu ya majaribio ya chanjo hii walichomwa dozi mbili, dozi ya pili
unaipata juma la nne baada ya dozi ya kwanza.
Walipochukua kinga
zilizotengenezwa na mwili dhidi ya SARS-CoV 2 na kuzichoma kwenye seli ya mwili
iliyoathirika na virusi vya corona. Kinga hii iliweza kuvifubaza kabisa virusi
hivyo.
Japokuwa idadi ya watu ni
ndogo, matokeo haya yanaonyesha mwanga mkubwa mbele. Majaribio ya chanjo ya
mRNA1273 kwenye hatua ya kwanza yanaendelea na makundi mengine mawili
yataongezwa, yaani kwa watu wenye umri wa miaka 55 hadi 70 na wenye miaka 71 na
zaidi.
Mpaka sasa Moderna hawajasema
chochote kuhusu kuwaweka watoto kama sehemu ya majaribio na sababu ya msingi ni
kwamba majaribio kwa watoto huwa yanachelewa mpaka chanjo inapoonesha ni salama
kwa watu wa wenye umri mdogo (young adults).
Hatua ya pili ya majaribio
inatarijiwa kuanza mapema na itahusisha takribani watu 600 na hatua ya tatu inatarajiwa
kuanza Julai mwaka huu.
Iwapo chanjo hii
itafanikiwa, itapatikana kwenye mzunguko mwisho wa mwaka huu au mwanzoni mwa
mwaka 2021.
Tanzania, nchi zinazoendelea zitapataje chanjo hii?
Kuna mashirika mengi ya misaada
duniani yakiwemo Gavi na Vaccine Alliance ambayo yamesaidia sana nchi maskini
kupata chanjo za magonjwa mengine mengi ya kuambukiza. Mashirika hayo yako
mstari wa mbele kuhakikisha ulimwengu unapata kwanza chanjo salama na bila shaka
yatashiriki kikamlifu kuhakikisha watu walio na uchumi mdogo wanapata chanjo.
Mfano kwa miongo miwili
iliyopita, Gavi kwa kushirikiana na Shirika la Afya Duniani (WHO) na Shirika la
Watoto (UNICEF), yamefanikisha huduma za chanjo kwa nchi 73 maskini duniani.
Gharama za utafiti wa
chanjo hii ni kubwa na ukiongeza tena na gharma za upatikanaji wa chanjo ya corona,
gharama zinaweza kuwa kubwa Zaidi, lakini hakuna gharama kubwa kama kuacha
ugonjwa huu uendelee kuwepo.
Kitu cha msingi ni kwamba
nchi zilizoendelea zitambue kwamba chanjo ni huduma ya msingi kwa kila mtu,
hivvo chanjo haina budi kuwa na bei nafuu.
Dunia itakuwa salama pale kila
nchi itakapokuwa salama bila kuangalia hatua ya maendeleo iliyofikia.
(Na Daktari Shally Zumba
Mwashemele
Simu: +255 716 615 651
Barua Pepe:
shallyzumba@gmail.com)
No comments:
Post a Comment